Ομιλία του κ. Δημητρίου Παρθένη, Διοικητή του Γ.Ν. Τρικάλων,

κατά την τελετή ανάληψης καθηκόντων του στις 4/7/2016

 Σεβασμιότατε, αξιότιμοι κύριοι βουλευτές, κύριοι  δήμαρχοι, αξιότιμε κύριε διοικητά της 5^ης ΥΠΕ

Σας ευχαριστούμε όλους θερμά για την παρουσία σας, που αποτελεί ιδιαίτερη τιμή και ενθάρρυνση για το δύσκολο δρόμο που ανοίγεται μπροστά μας.

Η Χώρα μας βρίσκεται σε μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση όπως όλοι γνωρίζουμε, όπως όλοι βιώνουμε στην καθημερινότητά μας. Όσοι βέβαια είμαστε οπαδοί του ορθού λόγου γνωρίζουμε πως η ζοφερή κατάσταση που ζούμε δεν είναι ένα αιφνίδιο γεγονός, ούτε προφανώς αποτέλεσμα του πρόσφατου παρελθόντος. Αντίθετα ομολογημένο ή όχι, αυτό που ζούμε είναι συνέπεια αλόγιστων πολιτικών, φαυλότητας, αμετροέπειας και δυστυχώς μιας εκτεταμένης διαφθοράς και διαπλοκής που ρίζωσε εξαιτίας των παραπάνω, και τα οποία καλούμαστε να εκριζώσουμε, κάτω από αντίξοες συνθήκες.

Τα χαρακτηριστικά της  πολιτικής της κυβέρνησης για την υγεία, διατυπώθηκαν από τον υπουργό υγείας κο Ανδρέα Ξανθό στην πρόσφατη επίσκεψή του στη Θεσσαλία και συνοψίζονται στα ακόλουθα: α) Περιφρούρηση του Δημόσιου χρήματος, β)προάσπιση και βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας, στα πλαίσια της αρχής της καθολικής κάλυψης (universalcoverage) , γ) υιοθέτηση των θετικών ευρωπαϊκών πρακτικών (guidelines), δ) εξοικονόμηση πόρων, ε) καμία έκπτωση στις διαγνωστικές και θεραπευτικές ανάγκες των ασθενών, στ) εξυγίανση και αποκατάσταση της δικαιοσύνης και της αξιοκρατίας για τους εργαζομένους. Με τα δεδομένα αυτά  όλοι  καλούμαστε να συνειδητοποιήσουμε πως καθήκον μας είναι να υπηρετήσουμε αυστηρά και προσηλωμένα τον ανώνυμο πάσχοντα, ανεξάρτητα χρώματος, θρησκεύματος, καταγωγής, κοινωνικής τάξης, φύλου, γενετήσιας επιθυμίας, οικονομικής κατάστασης ή ασφαλιστικής κάλυψης.

Το νοσοκομείο που καλούμαστε να υπηρετήσουμε δεν είναι απλά ένας δημόσιος οργανισμός, ούτε απλώς ο μεγαλύτερος δημόσιος οργανισμός του νομού επειδή απασχολεί 662 εργαζόμενους. Το νοσοκομείο είναι αυτό που φανερώνει η ετυμολογία της λέξης στη γλώσσα μας, η λέξη προέρχεται εκ του νόσος και κομέω-ω που σημαίνει φροντίζω. Σε αυτή  την ετυμολογία κρύβεται και το πλαίσιο, και οι στόχοι ενός νοσοκομείου.

Την ευθύνη των αποφάσεων διαγνωστικών ή θεραπευτικών φέρει η Ιατρική Υπηρεσία αποκλειστικά και κανείς άλλος. Η Ιατρική υπηρεσία οφείλει ακολουθώντας τις κατευθυντήριες οδηγίες, τα διαγνωστικά και θεραπευτικά πρωτόκολλα να είναι προσανατολισμένη στην εξασφάλιση της βέλτιστης Ιατρικής πρακτικής προς όφελος των πασχόντων. Στο σημείο αυτό πρέπει δυστυχώς να επισημάνουμε πως οι Έλληνες Ιατροί είναι από τους πλέον χαμηλά αμειβόμενους πανευρωπαϊκά, ενώ δαπανούν το είναι τους στο χώρο του νοσοκομείου. Επιπλέον πρέπει να εμπεδωθεί από όλους, ότι η Ιατρική τέχνη και επιστήμη απαιτεί μακροχρόνια επένδυση σπουδών, αφιέρωση στη μελέτη, και ικανό βαθμό αυτοπειθαρχίας. Η πραγματικότητα αυτή πρέπει να γίνει αντιληπτή από όλες τις συνιστώσες της ενδονοσοκομειακής ζωής, άκαιρες εξοικειώσεις αποτελούν δείγματα έλλειψης σεβασμού που θα πρέπει να αποφεύγονται. Αυτές όμως οι αλήθειες «επουδενί» δε σημαίνουν πως ο γιατρός έχει δικαίωμα έξω-θεσμικών αμοιβών, τα φαινόμενα όπως φακελάκι, προώθηση φαρμάκου, υπερδιάγνωση, υπερθεραπεία, αποτελούν μελανές κηλίδες ενός σώματος επιστημόνων που είναι γνωστό πως τα στελέχη του όταν βρεθούν εκτός Ελλάδας κατά κανόνα αποσπούν άριστες κριτικές.

Την ευθύνη της φροντίδας των νοσηλευομένων, την ευθύνη της προάσπισης του δικαιώματος του ασθενούς να μην πονά και να μην υποφέρει εποπτεύει η νοσηλευτική υπηρεσία. Η νοσηλευτική υπηρεσία φέρει την ευθύνη  και άρα εποπτεύει την ορθή άσκηση της Ιατρονοσηλευτικής φροντίδας, και αυτή η ευθύνη περιλαμβάνει την εφαρμογή των ενδεικνυόμενων θεραπειών, την αντισηψία, την πρόληψη των λοιμώξεων, τον έλεγχο της ασφάλειας των ασθενών, την ανίχνευση της ικανοποίησης ή όχι του ασθενούς από τη φροντίδα που του παρέχεται.Η σπονδυλική στήλη της λειτουργίας του νοσοκομείου είναι η νοσηλευτική υπηρεσία, αυτή εποπτεύει την τήρηση του συνταγματικού δικαιώματος  όλων για ισότιμη πρόσβαση στην υγεία και στην  περίθαλψη, αυτή εποπτεύει τη χωροταξία και τη συνολική λειτουργία. Οι νοσηλεύτριες και οι νοσηλευτές επίσης χαμηλότερα αμειβόμενοι  από τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους επιτελούν ένα πολύ δύσκολο έργο υπό μη ευνοϊκές συνθήκες. Ζώντας καθημερινά τον ανθρώπινο πόνο, την απώλεια, τη ματαίωση, επιβαρύνονται προοδευτικά ψυχολογικά από τις προσλαμβάνουσες του εργασιακού περιβάλλοντος χωρίς να έχουν την αναγκαία στήριξη. Σε καμία περίπτωση όμως η αλήθεια των παραπάνω δε δικαιολογεί εθελούσιους παροπλισμούς, δε δικαιολογεί πλημμελή άσκηση καθηκόντων, ενδεχόμενες ένδο-συναδελφικές συγκρούσεις δεν δικαιολογούν αποφυγή εποπτικού και διευθυντικού ρόλου, ο υποκειμενισμός δεν δικαιολογεί προνομιακές συμπεριφορές έναντι ορισμένων και το αντίθετο έναντι μη ευνοημένων. Εν κατακλείδι όμως, ο σεβασμός του κορυφαίου και κεντρικού ρόλου της νοσηλευτικής υπηρεσίας επιβάλλεται να γίνει αντιληπτός από όλες τις πτυχές της νοσοκομειακής πραγματικότητας.

Η διοικητική υπηρεσία από την άλλη μαζί με την τεχνική υπηρεσία αποτελούν την κεντρική υποστήριξη της συνολικής λειτουργίας ώστε απρόσκοπτα η ιατρονοσηλευτική πραγματικότητα να είναι προσανατολισμένη στον κύριο στόχο, δηλαδή την παροχή της κατάλληλης υγειονομικής φροντίδας. Η διοικητική υπηρεσία είναι επιφορτισμένη με το καθήκον τηςεποπτείας της διοικητικής και τεχνικής μέριμνας. Ενώ η τεχνική υπηρεσία καλείται να διασφαλίζει τη συνεχή και απρόσκοπτη λειτουργία των υποδομών, συχνά δύσκολων, περίπλοκων και κοστοβόρων και εκ των πραγμάτων η ευθύνη αυτή είναι σημαντική.  Είναι γεγονός πως η διοικητική υπηρεσία εκ του ρόλου της βρίσκεται συχνά εγγύτερα στα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Η πραγματικότητα αυτή δίνει μια επιπλέον βαρύτητα στη διοικητική συνιστώσα. Πλην όμως το γεγονός αυτό συχνά παρερμηνεύεται και δίνεται η λανθασμένη εντύπωση πως η διοικητική υπηρεσία εποπτεύει τη συνολική λειτουργία του νοσοκομείου. Επιπρόσθετα στη διοίκηση αποδίδεται κάποιες φορές εμπλοκή στα φαινόμενα διαφθοράς. Επισημαίνεται πως ο εντοπισμός φαινομένων διοικητικής διαφθοράς και διαπλοκής θα έχει την αδυσώπητη απάντηση που του ταιριάζει.

Συμπερασματικά στη χώρα μας δεν είναι λίγες οι φορές που βάλαμε το βόδι μπροστά από το κάρο, βάλαμε τη βολή πάνω από το καθήκον, βάλαμε το χατίρι πάνω από την ανάγκη. Ο λαϊκισμός κυριάρχησε σε βάρος της πραγματικότητας και της δικαιοσύνης. Η αποκατάσταση της αξιοκρατίας και της δικαιοσύνης στο σύνολο των εργαζομένων θα είναι πρωταρχικό μέλημα. Οι εργαζόμενοι όμως οφείλουν να κατανοήσουν πως σε μια πραγματικότητα δυσθεώρητης ανεργίας εκείνοι έχουν το προνόμιο σταθερής εργασίας με σχετικώς αξιοπρεπείς αμοιβές και άρα καθήκον τους είναι η εξυπηρέτηση των αναγκών των πολιτών.  Πρέπει να ανασύρουμε τις υγιείς και παραγωγικές οντότητες στην επιφάνεια ώστε να βελτιώσουμε την απόδοση του έργου. Επισημαίνεται πως στην υπάρχουσα πραγματικότητα της λειτουργίας του νοσοκομείου Τρικάλων υπάρχουν τμήματα που λειτουργούν σαν ρυμουλκά, είναι αυτά που βάζουν το δυσκίνητο πλοίο στο λιμάνι. Τα ρυμουλκά αυτά θα στηριχτούν άμεσα. Αντίθετα άλλα τμήματα μπορεί να παρουσιάζουν υστέρηση, σε αυτές τις περιπτώσεις θα επιδιωχθούν διορθωτικές κινήσεις για να ανακτηθεί ο χαμένος βηματισμός. Στην ιεράρχηση των αναγκών θα προηγηθεί το επείγον του χρόνιου. Με ότι μέσα υπάρχουν θα ενισχυθεί το μεράκι και το πάθος για την άσκηση της ιατρονοσηλευτικής φροντίδας έναντι της λογικής της απλής διεκπεραίωσης. Στα πλαίσια αυτής της στόχευσης θα πρέπει να ενισχυθεί η επιστημονική ενημέρωση και η εκπαιδευτική διαδικασία. Θα πρέπει άμεσα να προγραμματιστούν σε μηνιαία βάση επιστημονικές ημερίδες με προσκεκλημένους ομιλητές ώστε να αποτελούν έναυσμα ανανέωσης της επιστημονικής ενημέρωσης. Επιπλέον η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης προς τους νεότερους θα πρέπει να είναι συνεχές μέλημα της επιστημονικής κοινότητας. Στη νέα εποχή που μπαίνουμε κυρίαρχο ρόλο θα διαδραματίσει το “monitoring”.Hστατιστική των τμημάτων, οι παρουσιάσεις περιστατικών και γιατί όχι οι αναδρομικές ή και οι προοπτικές μελέτες θα πρέπει να μπουν στη ζωή του νοσοκομείου. Στη λογική αυτή θα πρέπει βαθμιαία να ενταχθούν και οι νοσηλευτές και οι νοσηλεύτριες, επισημαίνεται πως στην εποχή μας κορυφαία νοσηλευτικά περιοδικά καθορίζουν θεραπευτικές εφαρμογές, επαναπροσδιορίζουν τεχνικές, συμβάλλουν στην εύρεση και εξοικονόμηση πόρων, αναπροσανατολίζουν πολιτικές για την υγεία.

Υπάρχει η περιρρέουσα ατμόσφαιρα ότι το νοσοκομείο αφίσταται των προσδοκιών των πολιτών, τουλάχιστον μερικώς, η άποψη αυτή ενδεχομένως ορθή, πιθανώς λανθασμένη, θα πρέπει να αποσαφηνιστεί. Ένας τέτοιος προσδιορισμός θα πρέπει να γίνει άμεσα με την υποβολή ερωτηματολογίου στους χρήστες των υπηρεσιών υγείας, ώστε να αποκτηθεί μια μετρήσιμη αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης.

Κεντρικές επιλογές θα είναι η σταδιακή αποκατάσταση του πλήρως δημόσιου χαρακτήρα της λειτουργίαςκαι παράλληλα οι επενδύσεις θα προσανατολιστούν στην εξασφάλιση υποδομών προσανατολισμένων στην εξασφάλιση οικονομικών πόρων.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω δημόσια την ηγεσία του υπουργείου υγείας τον υπουργό Ανδρέα Ξανθό και τον αναπληρωτή υπουργό Παύλο Πολάκη για την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό μου, όπως επίσης οφείλω να ευχαριστήσω τους εκπροσώπους του νομού στην εθνική αντιπροσωπεία,  τη βουλευτή κα Δριτσέλη Παναγιώτα, τον βουλευτή κο Παπαδόπουλο Σάκη, και τον βουλευτή κύριο Σιμορέλη Χρήστο για τη συνολική στήριξη στην επιλογή μου. Επίσης ευχαριστίες αναλογούν στον αντιπρόεδρο του Δ.Σ. κο Δημήτρη Πεταράκη όπως επίσης και στον Διευθυντή Ιατρικής Υπηρεσίας  κο Περίφανο για την άσκηση των καθηκόντων τους όλη την προηγούμενη περίοδο.

Ο Διοικητής

Του Γενικού Νοσοκομείου Τρικάλων

Δρ Δημήτριος Γεωργίου Παρθένης